فولادسازی در مسیر فرهنگ تولید سبز
فولادسازی در مسیر فرهنگ تولید سبز
#حسین_حسین_زاده (رئیس هیات مدیره فولاد کویر)
در دنیا و به‌ویژه در کشورهای توسعه‌یافته، تلاش کم‌سابقه‌ای در راستای انقلاب سبز در حال شکل‌گیری است. این موضوع که بتوانیم محیط زیست خود را حفظ کنیم و بر اساس مؤلفه‌های زیست‌محیطی تولید، مصرف و زندگی کنیم، یکی از موضوعات اساسی در زندگی بشر است. از انقلاب صنعتی به بعد و به‌ویژه پس از اثار مخرب جنگ جهانی دوم، اندیش‌مندان به این نتیجه رسیده‌اند که باید انسان به‌گونه‌ای زندگی کند که از نعمت‌های زمین به بهترین شکل ممکن استفاده کند، اما در عین حال منابع و محیط زیست را برای نسل آینده محفوظ باقی نگه دارد.
بنابراین اصلاح الگوی مصرف و کیفی‌ترین مدل مصرف با کم‌ترین ضایعات از مؤلفه‌های اساسی در انقلاب سبز به‌شمار می‌روند. علاوه بر انقلاب سبز، اصلاح دیگری که در سطح کشورهای پیشرفته جهان مورد توجه قرار گرفته، ارتقای سطح سواد زیست‌محیطی انسان‌های ساکن در کره زمین است. تمام انسان‌های کره زمین باید از سطح سواد بالایی در زمینه محیط زیست برخوردار باشند.
ما در دوران محیط زیست به‌سر می‌بریم و غیر از انقلاب سبز و ارتقای سطح سواد زیست‌محیطی مردم، چاره‌ای جز این نداریم. برای پیشگیری از خسارت‌های غیر قابل جبران به محیط زیست، به اخلاق زیست‌محیطی و ارتقای سطح سواد زیست عمومی و انقلاب زیست‌محیطی نیازمند هستیم. انقلاب زیست‌محیطی یعنی شناخت طبیعت و احساس مسئولیت به آن و این‌که همه انسان‌ها ملزم باشند که از محیط زیست به نحو مطلوب استفاده کرده و کم‌ترین خسارت را به آن وارد کنند. در صنعت و تولید و کشاورزی، این مسئولیت‌ها سنگین‌تر خواهد بود.
شرکت‌های صنعتی بزرگ‌ترین تولیدکنندگان کربن و بالاترین میزان مصرف‌کننده اکسیژن هستند، بنابراین به‌واسطه فعالیت و تولید، وظیفه دارند بر اساس اخلاق زیست‌محیطی، بالاترین میزان حذف کربن و بالاترین میزان تولید اکسیژن را در دستور کار خود قرار دهند، شرکت‌های تولیدی وظیفه دارند که با اصلاح الگوی مصرف، به نازل‌ترین میزان مصرف انرژی دست یابند. هم‌چنین در مدیریت منابع آب بالاترین میزان بهره‌وری را داشته باشند.
تولید فولاد سبز نیز باید همراه با فرهنگ اخلاق زیست‌محیطی، انقلاب سبز، کم‌ترین میزان مصرف انرژی و کاهش جدی ضایعات تولیدی، خرید، تولید و تجارت سبز و لجستیک معکوس باشد. کشورهای پیشرفته دنیا، فولاد سبز را در دستور کار خود قرار داده‌اند و به نظر می‌رسد که مراودات تجاری و اقتصادی به‌صورت واردات و صادرات با شرکت‌هایی انجام می‌گیرد که در درون این فرهنگ قرار گیرند.
بنابراین مراوده با کشورها و شرکت‌هایی که در راستای تولید فولاد سبز قرار ندارند، غیرممکن خواهد بود. شرکت‌های فولادی ایران به‌صورت میان‌مدت در یک دهه آینده باید به موضوع تولید فولاد سبز عنایت داشته باشند تا روابط خود را با دنیای بین‌الملل به شکل شایسته‌ای برقرار کنند. پایداری شرکت‌های صنعتی در آینده نزدیک، منوط به سبز بودن آن‌ها خواهد بود.
یکی از آلاینده‌های هوا، دی‌اکسید کربن است که به‌منظور کاهش آن باید درخت‌کاری انجام گیرد. هر اصله نهال در سال یک تن گازکربنیک را جذب می‌کند و از آن‌جا که به ازای هر تن فولاد، سه تن گازکربنیک تولید می‌شود، برای تثبیت پایدار و حفظ محیط زیست به ازای هر تن فولاد باید سه اصله درخت کاشته شود. مؤلفه دیگر در تولید سبز، موضوع مدیریت آب است و با توجه به کاهش میزان آب شیرین در سراسر دنیا، مدیریت آن باید در اولویت قرار گیرد. فولادسازان نیز باید در بهینه‌سازی مصرف آب، پالایش و تصفیه آب فاضلاب صنعتی و شهری گام بردارند. ⏺
▪️ این مطلب دوم آبان 1402 در روزنامه دنیای اقتصاد منتشر شده است.
